Peredzyńska Walaszek Kancelaria Adwokacka
al. Kościuszki 23/25 lok. 16
90-418 Łódź
TAJEMNICA PRZEDSIĘBIORSTWA – co zrobić, by ją chronić?
Tajemnica przedsiębiorstwa, tajemnica handlowa, know-how - to pojęcia często używane w kontekście obrotu gospodarczego, łączone również z prawem pracy. Niestety, często niewłaściwie.
W tym artykule przybliżamy, czym jest tajemnica przedsiębiorstwa, co się nią składa i jakie są warunki, by dana informacja stała się tajemnicą przedsiębiorstwa.
Czym jest tajemnica przedsiębiorstwa?
Tajemnicę przedsiębiorstwa definiują zapisy ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
„Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.”
Ta definicja, dość zawiła, wskazuje na kilka warunków, które muszą zostać spełnione, by dana informacja była tajemnicą przedsiębiorstwa.
Poufność
Wydaje się, że najistotniejszą cechą jest konieczność podjęcia przez przedsiębiorcę starań, by utrzymać je w poufności. Dlaczego? Bez tych starań, nawet najistotniejsza - zdaniem przedsiębiorcy - informacja, nie będzie tajemnicą przedsiębiorstwa. Jeżeli nie zostanie spełniony ten warunek, nie warto nawet zastanawiać się nad tym, czy spełnione zostały pozostałe.
Wartość gospodarcza
Tajemnica przedsiębiorstwa jest otwartym pojęciem, jeżeli chodzi o jej przedmiot – wskazuje na to zwrot „lub inne informacje”. Natomiast bardziej precyzyjnym wymogiem jest, by te informacje posiadały wartość gospodarczą.
Nie każda więc informacja będzie mogła być tajemnicą przedsiębiorstwa – by jednak uprościć ten problem można przyjąć, że jest to informacja, której ujawnienie może realnie wpłynąć na interesy przedsiębiorcy, lub informacja, której użycie przez inny podmiot może przynieść mu dodatkową korzyść. Ważne jest jednak, że wartość gospodarcza oceniana jest obiektywnie, a nie przez pryzmat subiektywnych odczuć przedsiębiorcy.
Brak powszechnej znajomości informacji
Oczywiste jest, że tajemnica nie może być powszechnie znana. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wprowadza pewien test powszechnej znajomości.
Zgodnie z definicją kryterium braku powszechnej znajomości ocenia się z perspektywy osób, które na co dzień zajmują się takimi informacjami – oznacza to, że nawet osoba pracująca w danej branży u konkurencji nie zna informacji, które mają stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa.
Jak chronić tajemnicę przedsiębiorstwa?
Utrzymanie informacji w poufności jest warunkiem uznanie jej za tajemnicę przedsiębiorstwa. To, jakie działania należy podjąć, nie zostało jednak sprecyzowane.
Oczywistym jest, że skala podejmowanych działań powinna być dostosowana zarówno do wielkości przedsiębiorstwa, jak i wartości chronionych informacji. Istotne jest także, kto ma dostęp do takich informacji i w jaki sposób są przechowywane.
Przyjmuje się, że działania mogą mieć przede wszystkim charakter techniczny i prawny. Sam wspomniany już sposób przechowywania może już być działaniem mającym na celu utrzymanie informacji w tajemnicy i będzie to techniczny sposób zabezpieczenia informacji. Najbardziej wyraźnym przykładem jest przechowywanie dokumentów w sejfie z udostępnionym jedynie niewielu osobom kodem dostępu, choć w dzisiejszych czasach będzie to coraz rzadszy sposób.
W czasach informacji przechowywanych w formie cyfrowej istotne będzie właściwe zabezpieczenie plików, to ile osób ma do nich dostęp fizyczny, a ile ma hasło konieczne do ich otwarcia. Wyznacznikiem może być również to, czy dysk, na którym plik jest przechowywany, jest dostępny z poziomu sieci wewnętrznych czy sieci zewnętrznej.
Zabezpieczenia prawne to przede wszystkim klauzule w umowach, na podstawie których dana osoba uzyskuje dostęp do informacji.
Podsumowanie omówienia działań „utajniających” może być wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, który zawiera definicję negatywną, choć bardzo obrazową:
„Nie jest poufna (nie jest tajemnicą), w rozumieniu przepisu art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, informacja, jeżeli przy dołożeniu nieznacznego wysiłku każdy zainteresowany może ją pozyskać, a także gdy jest łatwo dostępna dla osób zwykle zajmujących się tego rodzaju informacjami. Bez istotnego znaczenia jest natomiast okoliczność, że uzyskanie tego rodzaju informacji nastąpiło przy okazji wykonywania pracy u takiego przedsiębiorcy, a także czy podmiot ten uznawał ją za tajemnicę swojego przedsiębiorstwa.”